“Deri Endüstrisinde Yenilikçi Yaklaşımlar” temalı Uluslararası 7. IAFLI Kongresinde gerçekleştirdiğimiz kısa röportajımızda, Avrupa Topluluğu Ulusal Tabakçılar ve Terbiyeciler Birlikleri Konfederasyonu COTANCE genel sekreteri Sayın Gustavo Gonzalez-QUIJANO ile Üniversite-Sanayi işbirliğinde birçok proje ve uygulamada akademik olarak yer alan, Türkiye Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü ve IAFLI Kongresi Düzenleme Kurulu Başkanı sayın Prof. Dr. Bahri BAŞARAN ile yaptığımız röportajımızı derledik.
Sayın Gustavo COTANCE’ı tanıyabilirmiyiz?
COTANCE, Avrupa Topluluğu Ulusal Tabakçılar ve Terbiyeciler Birlikleri Konfederasyonu olarak, Avrupa deri tabaklama deri üretiminin endüstrisini kapsayan önemli bir kuruluştur. 50. Yılımızı kutluyoruz. Merkezimiz Brüksel’de olmak üzere 11 tane üye ülkenin dernekleri kuruluşumuza bağlıdır. Bu birliktelik ile deri sektörünün yani deri üretiminin temsilcisi olarak COTANCE büyük bir endüstriyi temsil ediyor.
Hakiki Deri Bitecek mi? Hakiki deriyi kullanmaya teşvik etmek ve hakiki derinin bilinmesi adına bu soruyu sordum. Çünkü ‘vegan’ endüstrisi açısından, Dünya endüstrilerinin Sürdürülebilirliğini konuştuğumuz şu günlerde sentetik ve petrokimya malzemelerin sürdürülebilirliği de gündemdeyken bu soruyu sormak istedim.
Tabiki de, şuanda zaten böyle bir gelişme var. Deri endüstrisinin ürettiği ürünlerin yerine o bölgeyi işgal eden bir durumda. Şuanda pazarın çok az bir bölümünü oluşturuyor. Çünkü pazarda bulduğunuz ürünler şuanda geniş bir alanı kapsamıyor. Deri endüstrisi çok büyük bir endüstri sadece bunu kısa bir şeyle tanımlamamak lazım. Çok geniş bir yelpazede hammaddeyi üreten bir endüstridir. Dünya üzerindeki hammadde deri sanayide fazla olmasına rağmen yeterli değil hammadde üretimi bu önemli bir gerçek. Deri endüstrisini bir tarafa bırakırsak “Vegan deri” diyecekler “Mantar deri” diyecekler “Elma derisi” diyecekler bunlar olacak tabiki de. Çünkü pazarda bir kafa karışıklığı var insanlar neyin ne olduğunu bilmiyor. Pazardaki insanlar mantardan veya elmadan üretilmişin sanki deri gibi buna benzer bir ürün zannediliyorlar. Fakat derinin hiçbir alternatifi yoktur. Derinin sahip olduğu özellikler bir başka malzemede kesinlikle yok bunun bilinmesi çok önemlidir.
Deri, çok bilenen çok tanınan bir malzemedir. Özelliklerine baktığınızda her yönüyle incelenmiş bir malzemedir. Biz sadece görünen yönleriyle diğer malzemeleri tartışıyoruz, bilinmeyen görünmeyen arkaplanda bir çok durum var onlar ortaya çıkmıyor pazardaki kafa karışıklığı da bundan zaten.
Dünyanın gündeminde “Ormansızlaşma ve Hayvan refahı” olarak neler söylenebilir?
Soruya ek olarak “Hayvancılık ve Çiftçiklik dünyanın en eski zanaatlarından biridir “Deri Zanaatı” da eski bir zanaattır. Hayvancılık ve çiftçilik sürdürülebilirlik açısından ne kadar çok doğru yapılırsa dünyayı yeşerten rejeneratif geçiş iklim ve sürdürülebilirlik açısından çok önemlidir.”
Ormansızlaşma, şuanda herkesin tartıştığı güncel bir konu aslında. Arka plandaki sebepleri inceleniyor. Eğer ormansızlaşmayı ileri seviyeye götürürseniz bu aynı zamanda iklim değişikliğini çok farklı boyutlara taşıyacak.
Şunu çok net olarak ifade edilebilir ‘Deri hiçbir zaman ormansızlaşmaya yol açmadı.’ Deri, Et endüstrisinin sonucu olarak ortaya çıkıyor. Hayvan yetiştirme olarak gördüğümüz hayvancılık endüstrisi ormansızlaşmanın bir tanesi olarak gösteriliyor ama Deri endüstrisi olarak bakarsak ormansızlaşmaya %1 bile olamayacak kadar azdır. Yani deri üretimi hayvansal üretimin bir amacı değil buradan da şu çıkmaması gerekiyor biz hayvanı derisi için kesmiyoruz.
Hamderi olarak, fantastik deriler açısından sertikasyonlar yapılıyor mu?
İtalyan sertifikasyonunda bu var. Hayvanın eti için kesilen ve derisinin dönüştürülmesi için verilen bir sertifika var. İtalyan sertifikasyon kuruluşunun deklerasyonudur. Bazı hayvanlar derisi için ve etinin farklı alanlarda kullanımı için kesiliyor evet bunlarla ilgili sektörlerin çeşitli açıklamaları ve sebepleri var.
Deri sanayinin esas iştigal alanı daha büyük hacimli kısmı koyun derisi, dana derisi büyük baş hayvan derisi işleyen bunların hiçbir tanesi de derisi için kesilmiyor et için kesilen hayvanların derisini dönüştürülerek bilimsel metotlarla işlenerek kullanıma sunuluyor. Dünyadan herhangi bir tabakhane herhangi bir deri üretim firması eti haricinde derisi için kesilmediğini belirten bir sertifikasyon ihtiyacı olursa İtalyan sertifikasyon kuruluşundan alabiliyor.
COTANCE, Tabakhanelerle ilgili olarak çevre ve atıklar konusunda çalışmalar yapıyor mu?
Bu konuyla alakalı herhangi bir faaliyetimiz yok, çünkü biz herhangi bir sertifikasyon kuruluşu değiliz. Sertifikasyon ihtiyacınız olursa Leather Working Group LWG, Sustainable Leather Foundation SLF, Tekstil ve Deri sektöründe OEKO-TEX bu kuruluşlardan elde edilebilir. Sektörden birçok fabrikalarda zaten bu kuruluşlarla çalışıyor.
Daha çok konuşulacak konu var aslında ama zamanımız kısıtlı maalesef. Son soru olarak, Cotance, eğitim noktasında neler yapıyor?
20 senedir eğitim konusunda faaliyetlerimiz devam ediyor. Bizim amacımız mevcut olanları daha fazla iyileştirmek. Tekstil, Hazır giyim, Ayakkabı endüstrileri ile alakalı EUROTEX gibi kuruluşlarla ortaklığımız var. Kritik yapıları bir araya getirmek onların etkisini bu tip faaliyetlerle artırmak. Bu yeteneklerin geliştirilmesiyle alakalı bir proje 2018 yılında sonuçlanmış 8 tane kurs faaliyet içerisinde bulundu. Bu eğitim programı kapsamlı olarak çalışıldı. Deri, tekstil, ayakkabı ve konfeksiyon endüstrisini geliştirmek için yapılmış önemli bir projedir. Erasmus “Mavi iz” projesi adıyla avrupa seviyesinde eğitim konusunda strateji geliştirme noktasında bir senaryo geliştirerek bu endüstrinin nasıl bir yol izlediği ve ileriye doğru neye ihtiyaç olduğuna dair bir çalışmadır. Bu bir başlangıç kısmı şuanda bunun üzerine çalışmalarımız devam ediyor. Meta konusunda yetenek geliştirme bizim sektörümüzde mevcut teknolojileri günümüz yeni teknolojileriyle geliştirmek üzerine, kendi toplumumuza nasıl verebiliriz noktasında çalışmalarımız devam ediyor. Bu konu ile alakalı bir projemiz daha var üzerinde çalışmalarımız devam ediyor. Devlet, özel sektör, endüstri ve eğitim enstitüleri hep beraber stratejilerini daha ileriye götürme noktasında hangi senaryolar üzerinde çalışacağına karar veriyorlar bizde ihtiyacı olanları alıyoruz mesela yeteneklerinin geliştirilmesi noktasında hareket ediyoruz. Bizim niyetimiz çapraz birliktelik sağlamak.
Sayın Gustavo GONZALEZ, kısa da olsa Magazine Leather olarak röportajımızı kabul ettiğiniz için çok teşekkür ederiz.
